Şerafeddin Yaltkaya

Ord. Prof. Şerafeddin Yaltkaya, 1880 yılında, İstanbul Kocamustafapaşa’da doğdu. Aslen Ürgüplü idi. Sıbyan mektebi ve rüştiye eğitiminin ardından 1899 yılında Dârülmuallimînden mezun oldu. Eğitimi boyunca dönemin meşhur isimlerinden dersler gördü. Medrese tahsilini tamamlamasının ardından 1902 yılında icazet aldı.

İlk müderrislik ve dersiamlık imtihanında başarılı olamayınca Sadeddin ve Rebii Paşaların desteğiyle Harbiye Nezareti Muhasebat Dairesi Tahrirat Kaleminde 3,20 lira maaşla kâtip olarak memuriyete başladı, bu görevi yaklaşık iki yıl sürdü.

1912 yılında, Bayezid Cami’nin ders kürsüsüne çıktı. Medreselerde mantık, Arap edebiyatı, tefsir ve hitabet dersleri; Gelenbevi, Darüşşafaka, Vefa Liseleriyle Kandilli Kız Lisesinde Arapça, Farsça, edebiyat ve din dersleri okuttu.

1923 yılında Süleymaniye Medresesi Müdür Yardımcılığı görevine getirildi. 1924 yılında Darülfünun İlahiyat Fakültesine, kelam tarihi müderrisi olarak atandı. Daha sonra da İslam dini ve felsefesi alanında “ordinaryüs profesör” ünvanını aldı.

Cumhuriyet’in kurulmasıyla birlikte medreseler kapatıldıktan sonra Darülfünun İlahiyat Fakültesinde uzun müddet ders verdi. Hilmi Ziya Ülken ile birlikte iki sayı olarak yayımlanabilen Felsefe Yıllığı adlı mecmuayı çıkardı. Sebilürreşad, Beyânü’l Hak, Mihrab, İlahiyat, İslam gibi dergilerde çok sayıda makalesi yayımlandı.

Abdülhak Adnan Adıvar’la, İstanbul’da bulunduğu yıllarda Henry E. Corbin’le ve A. Süheyl Ünver’le Türk ilim tarihi, İslam felsefesi ve tıp alanlarında müşterek çalışmalar, tercümeler yaptı; Arapça ve Türkçe neşirler hazırladı. Eserlerinin büyük bir çoğunluğunu dinî sahada verdi. Bunun yanı sıra şiire de duyarsız kalmadı ve hem kendi yazdığı hem de tercüme ettiği şiirlerle sanatçı kişiliğini ortaya koydu. Soyadı Kanunu çıkınca ailenin Kalelizade lakabı dolayısıyla Yaltkaya soyadını aldı.

Atatürk’ün cenaze namazını kıldırdı. 1942 yılında İlk Diyanet İşleri Başkanı Rifat Börekçi’nin vefatı üzerine, yakın dostlarından Hasan Ali Yücel’in de etkisiyle Türkiye Cumhuriyeti’nin İkinci Diyanet İşleri başkanı olarak göreve başladı ve görevini 1947 yılına dek sürdürdü. 23 Nisan 1947 tarihinde, görevdeyken vefat etti.

Kütüphanesi, vasiyeti gereğince Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesine verildi.