André Gide

1869 yılında Fransa’da doğdu. Babası Protestan bir köylüyken annesi tam bir Katolik’ti. Sekiz yaşındayken Paris’teki Alsace Okuluna gönderildi. Öğrenim hayatı, sık sık hastalandığı için kesintiye uğradı. İki sene sonra Paris Üniversitesinde hukuk profesörlüğü yapan babasını kaybetti. Babasının ölümü üzerine Gide, tek gayesi oğlunu iyi yetiştirmek olan annesinin katı otoritesi altında büyüdü. Eve kapatıldı, özel öğretmenler ve annesinin mürebbiyesi tarafından eğitildi.

Henüz on üç yaşındayken hayatını tümüyle değiştirecek duygusal bir olay yaşadı. Bir akraba ziyareti sırasında kuzenini diz çöküp dua ederken gördü. Gide, kuzenine âşık oldu ve hayatı boyunca tutunacağı şeyi bulduğunu düşündü. Yıllar sonra bu sahne, Dar Kapı isimli yapıtının ana hatlarını oluşturdu ve Tohum Ölmezse adlı eserinin de otobiyografi kısmında yer aldı. Daha önce kendisini istememiş olan kuzeni ile evlendi ve La Roque Belediye Başkanı seçildi. Yirmi yedi yaşında olan yazar, Fransa’nın en genç belediye başkanıydı. Bu görevini ifa ederken Dünya Nimetleri adlı eserini yazdı. İlk yayımlandığı yıllarda başarısız olan eser, sonraki yıllarda André’nin şaheserlerinden sayıldı.

Yazın hayatına 1891’de yayımladığı André Walter’in Defterleri ve Narkissos Üzerine İnceleme ile başladı ve bunları Yeni Nimetler adlı eseri izledi. En önemli eserlerinden biri olan Ayrı Yol’u ise 1902’de yayımladı.

Gide’in toplumsal ve bireysel ahlaka önem veren tutumu, üslubundaki açıklık ve duruluk gibi birçok özelliği Fransız edebiyatının ustaları arasında yer almasını sağladı. Yazar, karmaşık düşüncelere sahipti ve tüm bu düşüncelerin verdiği endişeleri eserlerine de yansıttı. Oldukça duygusal bir roman olan Pastoral Senfoni’nin yayımlanmasını, en iyi eseri olarak anılan Kalpazanlar izledi. Daha sonra kaleme aldığı kitaplarında toplum sorunlarını işledi. Her türlü ön yargıdan uzaklaşıp kalıplaşmış inanç ve düşünce sistemlerine körü körüne bağlanmaktan kaçınmayı önerdi. 1947’de Oxford Üniversitesi tarafından “edebiyat doktoru” unvanı aldı. Aynı sene içerisinde Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü.

19 Şubat 1951 tarihinde öldü.